Googlebot là chương trình chính mà Google sử dụng để tự động thu thập dữ liệu (hay truy cập) các trang web và khám phá nội dung trên đó.
Là công cụ thu thập dữ liệu chính của Google, mục đích của Googlebot là cập nhật cơ sở dữ liệu khổng lồ về nội dung của Google, được gọi là chỉ mục.
Chỉ mục càng được cập nhật và toàn diện, kết quả tìm kiếm của bạn sẽ càng chính xác và liên quan hơn.
Có hai phiên bản chính của Googlebot:
- Googlebot Smartphone: Công cụ thu thập dữ liệu web chính của Google. Công cụ này thu thập dữ liệu các trang web như thể nó là một người dùng trên thiết bị di động.
- Googlebot Desktop: Phiên bản này của Googlebot thu thập dữ liệu các trang web như thể nó là một người dùng trên máy tính. Kiểm tra phiên bản desktop trang web của bạn.
Ngoài ra còn có các trình thu thập dữ liệu chuyên biệt hơn như Googlebot Image, Googlebot Video và Googlebot News.
Tại sao Googlebot lại quan trọng đối với SEO?
Googlebot rất quan trọng đối với SEO của Google vì nếu không có nó, các trang của bạn sẽ không được thu thập dữ liệu và lập chỉ mục (trong hầu hết các trường hợp). Nếu các trang của bạn không được lập chỉ mục, chúng sẽ không thể được xếp hạng và hiển thị trên các trang kết quả của công cụ tìm kiếm (SERPs).
Và nếu không có thứ hạng, sẽ không có lượng truy cập tự nhiên (không trả phí).
Hơn nữa, Googlebot thường xuyên quay lại các trang web để kiểm tra các cập nhật.
Nếu không có nó, nội dung mới hoặc thay đổi trên các trang hiện có sẽ không được phản ánh trong kết quả tìm kiếm. Và việc không cập nhật trang web của bạn có thể khiến việc duy trì khả năng hiển thị trong kết quả tìm kiếm trở nên khó khăn hơn.
Cách Googlebot hoạt động
Googlebot giúp Google cung cấp kết quả liên quan và chính xác trên các trang kết quả của công cụ tìm kiếm (SERPs) bằng cách thu thập dữ liệu các trang web và gửi dữ liệu để lập chỉ mục.
Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về các giai đoạn thu thập dữ liệu và lập chỉ mục:
Thu thập dữ liệu các trang web
Thu thập dữ liệu là quá trình khám phá các trang web để thu thập thông tin. Googlebot liên tục thu thập dữ liệu trên internet để khám phá nội dung mới và được cập nhật.
Googlebot duy trì một danh sách các trang web được cập nhật liên tục, bao gồm những trang đã được phát hiện trong các lần thu thập dữ liệu trước cùng với các trang mới.
Googlebot cũng theo dõi các liên kết giữa các trang để liên tục phát hiện nội dung mới hoặc được cập nhật.
Khi Googlebot phát hiện ra một trang, nó có thể truy cập và tải xuống nội dung của trang đó.
Sau đó, Google có thể hiển thị (hoặc xử lý trực quan) trang đó, mô phỏng cách mà một người dùng thực sự sẽ nhìn thấy và trải nghiệm nó.
Trong giai đoạn hiển thị, Google sẽ chạy bất kỳ mã JavaScript nào mà nó tìm thấy. JavaScript là mã cho phép bạn thêm các yếu tố tương tác và đáp ứng vào các trang web.
Việc hiển thị JavaScript cho phép Googlebot nhìn thấy nội dung theo cách tương tự như cách người dùng của bạn nhìn thấy nó.
Lập chỉ mục nội dung
Sau khi GoogleBot thu thập dữ liệu nội dung của bạn, nó sẽ gửi nội dung đó để xem xét lập chỉ mục.
Lập chỉ mục là quá trình phân tích một trang để hiểu nội dung. Đồng thời, đánh giá các tín hiệu như mức độ liên quan và chất lượng để quyết định xem có nên thêm trang đó vào chỉ mục của Google hay không.
Trong quá trình này, Google sẽ xử lý (hoặc kiểm tra) nội dung của trang và cố gắng xác định xem trang đó có phải là bản sao của một trang khác trên internet hay không, để có thể chọn phiên bản nào hiển thị trong kết quả tìm kiếm.
Sau khi Google lọc ra các bản sao và đánh giá các tín hiệu liên quan như chất lượng nội dung, có thể quyết định lập chỉ mục trang của bạn.
Sau đó, các thuật toán của Google sẽ thực hiện giai đoạn xếp hạng để xác định nội dung của bạn có nên xuất hiện trong kết quả tìm kiếm hay không và ở vị trí nào.
Cách theo dõi hoạt động của Googlebot
Thường xuyên kiểm tra hoạt động của Googlebot giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề về khả năng lập chỉ mục và thu thập dữ liệu, để khắc phục trước khi khả năng hiển thị tự nhiên của trang web bị giảm.
Dưới đây là hai cách để làm điều này:
Sử dụng báo cáo “Crawl Stats” của Google Search Console
Sử dụng báo cáo “Crawl stats” của Google Search Console để có cái nhìn tổng quan về hoạt động thu thập dữ liệu của trang web. Bao gồm thông tin về lỗi thu thập dữ liệu và thời gian phản hồi trung bình của máy chủ.
Để truy cập báo cáo, đăng nhập vào Google Search Console và điều hướng đến “Settings” từ menu bên trái. Cuộn xuống phần “Crawling”, sau đó nhấp vào nút “Open Report” trong hàng “Crawl stats”.
Dữ liệu này cho bạn biết điều gì:
- By response: Cho biết cách máy chủ của bạn xử lý yêu cầu từ Googlebot. Tỷ lệ phần trăm cao của phản hồi “OK (200)” là một dấu hiệu tốt, có nghĩa là hầu hết các trang đều có thể truy cập. Ngược lại, các lỗi như 404 hoặc 301 có thể cho thấy liên kết bị hỏng hoặc nội dung đã được di chuyển mà bạn cần khắc phục.
- By file type: Cho biết loại tệp mà Googlebot đang thu thập dữ liệu. Điều này có thể giúp bạn phát hiện ra các vấn đề liên quan đến các loại tệp cụ thể như hình ảnh hoặc JavaScript.
- By purpose: Chỉ ra lý do thu thập dữ liệu. Tỷ lệ phát hiện cao cho thấy Google đang dành nhiều tài nguyên để tìm các trang mới. Tỷ lệ làm mới cao nghĩa là Google thường xuyên kiểm tra các trang hiện có.
- By Googlebot type: Cho thấy loại Googlebot user agent đang thu thập dữ liệu trang của bạn. Nếu bạn nhận thấy các đợt thu thập dữ liệu tăng đột biến, developer của bạn có thể kiểm tra loại user agent để xác định liệu có vấn đề nào không.
Phân tích tệp nhật ký (Log Files)
Tệp nhật ký là những tài liệu ghi lại chi tiết về mọi yêu cầu được gửi đến máy chủ của bạn từ trình duyệt, người dùng và các bot khác, cùng với cách họ tương tác với trang web của bạn.
Bằng cách xem xét tệp nhật ký, bạn có thể tìm thấy thông tin như:
- Địa chỉ IP của khách truy cập
- Dấu thời gian của mỗi yêu cầu
- URL được yêu cầu
- Loại yêu cầu
- Lượng dữ liệu được truyền tải
- Tác nhân người dùng (user agent) hoặc bot thu thập dữ liệu
Phân tích tệp nhật ký giúp bạn đi sâu vào hoạt động của Googlebot, xác định các chi tiết như vấn đề thu thập dữ liệu, tần suất Google thu thập dữ liệu trang web và tốc độ tải trang của bạn đối với Google.
Tệp nhật ký được lưu trữ trên máy chủ web của bạn. Vì vậy, để tải xuống và phân tích chúng, trước tiên bạn cần truy cập vào máy chủ của mình.
Một số nền tảng lưu trữ có sẵn trình quản lý tệp tích hợp. Đây là nơi bạn có thể tìm, chỉnh sửa, xóa và thêm các tệp của trang web.
Làm sao để Googlebot dễ dàng thu thập dữ liệu trang web của bạn?
Một nửa của cuộc chiến SEO là đảm bảo các trang của bạn xuất hiện trên các trang kết quả tìm kiếm (SERPs). Và bước đầu tiên là đảm bảo rằng Googlebot thực sự có thể thu thập dữ liệu các trang của bạn.
Việc thường xuyên theo dõi khả năng thu thập dữ liệu và lập chỉ mục của trang web giúp bạn đạt được điều đó.
Và việc tìm ra các vấn đề có thể ảnh hưởng đến trang web của bạn trở nên dễ dàng hơn với công cụ Site Audit.
Ngoài ra, công cụ này còn cho phép bạn chạy các đợt thu thập dữ liệu theo yêu cầu và lên lịch tự động thu thập lại hằng ngày hoặc hằng tuần, giúp bạn luôn nắm bắt được tình trạng sức khỏe của trang web.
